सोमवार, १० एप्रिल, २०२३

सैसांज अहिराणी कवीता

सैसांज अहिराणी कवीता

दिन भर पोटसाठे 
पोटसाठे वनवन,
सरनात आठ तास
तासं सर तन मन.....

कुनबीन बांधे भारा 
भारा गोधनले टाका, 
शेतकरी राजा कशा 
कशा धरतीले वाका..... 

पाखरेस्नी किलकिल 
किलकिल करे चिडी,
दाना आना वाहिसन 
वाहिसन दे खावाडी.....

सूर्य  दिनना व राजा
राजा चाले दिन झाके,
त्याले निरोप जी देता 
देता शेंदूरज टाके.....

गोठाम्हान धन खूर 
खूर जशी वाजे टाया,
दिशे परतेक वाटे
वाटे काढ्यात रांगोयी.....

वना बागे बागे चांद 
धव्यी चांदन्यास्नी शाल,  
पारवर दिम्हयले
दिम्हयले गप्पा ताल..... 

इठायीना मंदिरात 
मंदिरात शिव,गन,
टायकरी रंगनात 
रंगनात जी भजन.....

माय लाये सांजवात
सांजवात तुयशीले,
खेतमया करे झोप
झोप रान गवतले.....

रांधे माय चुल्हावर
चुल्हावर भाकरले,
खाये चटमट जीभ 
जीभ गोडी त्या बट्टाले.....

खोय भरे आभायन 
आभायना भारी गुण,
वनी दुडकत रात 
रात दिन सुनसान.....

काशीकन्या पाटील जालना 
काशीकन्या काव्य संग्रह

काय दिन व्हतात त्या " .............................. " कारे वो भट्या ss ... पानी बीनी दखाडकारे ढोरेसले . . ?

" काय दिन व्हतात त्या " ..............................    " कारे वो भट्या ss ... पानी बीनी दखाडकारे ढोरेसले . . ?

 " दख ते ती पाल्लु कव्व्यसनी वरडी राहयनी . मायन्यान भो ह्या पोरेसनं काई खरं दखात नई .. दख ते रे .. दखरे भाऊ दख रे ss . " तिरमक आन्ना घरम्हाईनच वरडी राह्यंता ...                       खरच काय सोना सारखा दिन व्हतात हो त्या .. मायन्यान भो . मंडई हाई वरनन अवलोंग जुना धुय्यामा दखाले भेटे बरं . . ! मज जुनी गोट शे . . आमनं जुनं धुये म्हंजी एक खेडानाच भाग व्हता अशीच समजा तुमेन . आख्खा खेडाना संस्कार व्हतात आठे . जथा तथा बैलगाडा सोडेल राहेत . बठ्ठा शेतकरी लोके राहेत आठे . बैलेसले चारा ' कडबा टाकेल राहे आठे . बैले चारा खाता मान हालायेत घुंगरू घाट्यासना आवाज कानले मस्त वाटे . पन तुमीन कायबी म्हना असं मस्त वातावरन व्हतं ईचारू नका . आमना चौकमा दारपुढे तीन बैलगाड्या सोडेल राहेत . जथं तथं ढोरेसनं शेन ' शेनना पोहो ' त्यासनं मुतेल मातेल तो वास जसा नाकमा भेदाले करे . आमना दारसे शेनन्या पहुट्या जसं बये आट्यापाट्या खेयेतच चालनं पडे असंच समजा . बैलगाडा सोडेल राहेत . जुव्वारीना तोटा ' कडबा ' उसन्या चिवठ्या ' असामा एखादी गाय त्या बैलेसन्या मव्हरे चारामा तोंड घालाले लागनी का मंग तिरमक आप्पा वरडा शिवाय राहेच नई . " गावडी ss अय गावडी ' .. बये कथा गयात रे ' ईना पायनारना .. नई ते जीवान आपला गावरानीमा गायी टिकाडी टाके .                               झापाटामा बाया आडवर पानी भराले येत . आमना मांगना दार जुना आड व्हता . पानी मातर नित्तय काचना मायेक राहे बरं ! आडनं पानी दोर वरी व्हडानं नी तो कुरु कुरु असा आवाज झापाटामा त्या वखतले भलता कानले गोड लागे . आमले ती ऐकानी सवयच पडी गयथी . तवय नय नई व्हतात . कथा मथा राही जाये .                               काई बायासनी वावरेसमा जावानी तयारी राहे . डोकावर डालकं ' ... डालकामा धुडकामा भाकर ' तिखं ' कैरीनी चिरी गुंडायेल राहे . संगे इय्या ' वाव्हन्या डालकामा ' तुमी म्हंशात वाव्हन्या डालकामा ? मंडई कव्हढी मानमरातब व्हती . गावमा जेठा लोक राहेत . त्यासना समोर पायमा व्हावन्या घालीसन चालानं ? सरम लागे .. हाई व्हती आमनी संस्कृती मंडई .. दखी .. ? आत्तेसना पोरीसली पटाव नई . त्या बाया जाता जाता म्हनेत " चाल वं सकु ' घान पानीना वावरमा ' धोंडु तात्याना वावरमा . चाल वं थांबतीस आमीन . तुन मामलेबी धाडी देजो वं पोरी " ... तवय लंगा पोलकं घालेल पोरगी मायना संगे शेंगा येचाले । कपाशी येचाले निंदा खुपाले जायेत. तव्हढीच घरले दोन पैसानी मदत व्हई जाये . आन तवये कोठे पोरी शायमा जायेत हो ... थोडी चांगली दिखाली लागनी हात पिव्या करी टाकेत पोरना . संध्याकायले दिनमावतले बाया वावरेस म्हाईन बाया वावरेरम्हाईन घर येत . . . पन मंडई उन राहो की काय राहो पाय चट चट बयोत की काय व्हवोत पन पायन्या व्हावन्या मातर गावनी शिवार येताच डालकामा टाक्या मिचुक राहे नईत . आव्हढी मान मरातब व्हती मंडई . ह्या आम्हना जुना धुयाना संस्कार व्हतात . गावना जेठा लोके समोर वाव्हना घालीसन जावानी रित नई व्हती . मी मना डोया वरी दखेल शे . . आत्तेना पोरीसले पटी का हाई गोट ? नईच पटाव . डोकावरना पदर बी ढवू नई देत . खरच ह्या आमन्या चालीरिती संस्कार व्हतात . तवय सन उत्सवसले धूम राहे . चैत्र महिनामा झाडेसली नवी पालवी फुटे ' कोकिळा न कूजन चाले . पाट व्हाये . तवय आखाजीना सन राहे . माहेरले नुकत्याच लगीन व्हयेल पोरी खास आखाजीना करता माहेरले येत . तवय सनेसनी धूम राहे . पोर सासर मा दबीसन राहे . मन मोकये हसन खिदयनं दूरच राहे . मंग माहेर याना करताच लायेल राहास . आखाजी ले पोरी बोखलं सजाडेत . लाकुडनी गौराई मांडेत . गौराई ले फुलेसना हार नई चालेत . धनधान्य चांगल पिकायेल राहे . म्हनीसन शेंगासना ' बोरेसना हार ' टरबुजना बीय्या सना हार ' गोड शेवना हार ' रामफळ ना घड ' कैरीसना सिजन कैरीसना मोठ्ठा घड . अशी आमनी गौराई सजे . रोज मंग टीपर्‍या लिसन गाना म्हनेत . आमराईमा जायेत. गाना म्हनेत आथानी कैरी तथानी कैरी कैरी झोका खाय वं " डोकावर तांब्या तठे गाना ' फुगड्या ' हसनं खिदयनं असं चाले . सासरनं दाबी ठेल मन माहेरी पोरी मनमोकळे पने खेयतीस . झोका खातीस .. मस्त मजा आनन मा त्या रमी जातीस . न्यारा न्यारा परकारना सन साजरी करतीस . सांजोऱ्या घरोघर लाटाईतीस . घरोघर बाया एकमेकले मदत करतीस .                          गावमा बारागाडा ' तगतराव ' धोंड्या कोंड्या भोकर बादली ना तमासा रातभर चाले . दिन उजाडा लोंग गम्मत चाले . गॅसबत्ती राहे . तवय कसाना लाऊड स्पीकर हो ?                                  सार सामान ना दिनमा एकमेकना वट्टावर भर दुपारे पाखरन्या शिय्या करू लागेत . उडीदना पापडे करू लागेत . पान्या पापडे ' कुरडाया ' वड्या बठ्ठ बठ्ठ करेत . पन सगया जमी जायेत. हिनी मिनी गुन्या गोविंदा सारसामान कराना कामे चालेत . हसी मज्याक ' थट्टा मस्करी खेचर मंग ते चालू च राहे . पापडेसनं पीठ घेरनारी एक स्पेशल बाई राहे . खरच सार सामान म्हंजी भलतं मंतरेल वातावरन राहे हो ...                               आते नका ईचारा . आते बठ्ठ रेडिमेड भेटाले लागनं . पन एकमेकना सामान करामा जो जिव्हाया तो नई दखाले भेटाव मंडई .                               आमना जुना धुर्याम्हाईन पाट व्हात जास . पाटमा पानी महामुर राहे . वावरेसमा गाडा कोथमेरे ना ' मेथीना भरी येत आनी पाटना पानीमा धोयेत . भाजीपाला ' मुया बठ्ठा या पानीमाच धोयेत . कोनीबी कोथमेरनी जुडी उचली लेत . पन कोनी एक सबद पन बोले नईत . गावना पाट वलांडा का थय लागे . मया लागे . आमराई लागे . बोरेसना झाडे ' आंबासना झाडे ' लागेत . अंबासना दिनमा कैऱ्या काय ते झाडवरना पिकेल सागा काय कोनी बी खाये कोनताच शेतकरी कोनले वरजे नई . . जामना (पेरू ) ना झाडे मनसोक्त झाडवरथीन जाम तोडी ल्या ' बोरे पिकेल बोरे पोट भरी खा ... हाई सुख आमीन तवय उपभोगेल शे मंडई . मस्त सारंग मा नित्तय पानी व्हाये . ते पानी पीसन आखो वरथीन ढेकर देवाना . काय दिन व्हतात त्या ?                                घरे मोठमोठाला राहेत पन माटीना ' धाबाना मांगना पुढना दारना राहेत अवडा चवडा घरे राहेत . कितला बी पाहुना येऊ द्या मुक्कामे . असा घरे व्हतात . वाडा राहेत . वाडासमा धान्यान्या कनग्या भरेल राहेत . जुव्वारी ' बाजरी महामुर राहे . पोताना पोता भरेल राहेत .                              समोरा समोर भित ले भीत घरे राहेत . कोना घरमा काय शिजी राहयनं हाई न इचारताच समजी जाये . याना घरनी पारोड्यासनी भाजी ' डबुकवड्यासनं बट्ट एकमेकना घर जावा शिवाय नई राहे . त्यामा एक प्रेम व्हतं मंडई जिव्हाया राहे . हाऊ तुमले कोठेच दखाले भेटाव नई बरं . ते आमना जुना धुय्यामाच दखाले भेटे .                             कोना घर लगीन राहे ते भट्टाकडे चुल्हाना निवता . पाच मांडोनी हयद ' नुसती धूम राहे . त्या लगीनना गाना ' रातभर बाया नाचेत . लगीन वालाले म्हनेत तु दूरच बस . आख्खी गल्लीनी मदत राहे . .                               हर एक सन साजरा करेत . बारा गाडा ' आसरासनं बोनं ' वीर काढानं ' मानता ' जावुय हाई आते बदल व्हत चालना . पोरी शिकाले लागन्यात . त्यासना क्लासेस ट्युशन ' कीक मारीका चालन्यात . आते कथाईन जातीन त्या गौरना पानीले . . गया तो काय . धाबाना घरे गयात . सिंमेटना बिल्डिंगा उभ्या राही राहन्यात . खैरनार आप्पान्या गटलु नी सिमेंटनी उच्ची बिल्डिंग बांधी ' मंग आम्हना वकीलनी बी उच्ची बिल्डिंग बांधी . चूरसच लागनी ' सिमेंटन जंगल सिमेंटना रस्ता . शाळाना पोरीसले आभ्यासले ये ते भेटाले जोयजे ना ? गयात त्या टिपरा नी गवराई डोकावर लिसन मयामा टिपरा खेवानं .                            मंडई गये . पुर्वी बाया आडनं पानी काढेत . पुंजा उखल्ला फेकेत ' निंदे ' खुपेत . वझा व्हायेत . जड घट्यावर दयेत. चुल्हा फुकेत . डोया मा धूर जाये . पन चष्मा कधी लागे नई . एव्हढा मेहनती कामे करेत तवय एक बी पी . ना गोयी लागे नई .                                 मंडई जमाना बदलना .                            कशा व्हत्यात तवय बाया आनी आत्तेना बाया ?                                

   एस मंग मंडई ...                            राम .. राम ...                          
 विश्राम बिरारी .                             9552074343 .     .         .

सासरनी याद भारी

सासरनी याद भारी

आस्स सासर मज्यान
वठे गिरनाना थडे
बैलगाड जुपीसन 
जैठ घेवालेज दौडे 

याद भारी व मज्यानी
लागे सयदनी गोडी
काय सांगू सयी तुले
तीन तालनी  माडी

वनू माप वलांडीस 
लाया आडा तो मुसय
लवसव देर मन्हा
ननीदंले ना कुसय

माय बापनी पुन्यायी
मिते आचंबीत जऊ
आत्याबाई माले म्हने
तुन्ह माहेर व व्हऊ 

शिकाड्यात रितीभाती
माय उमरट गुन
म्हने मामंजी इठोबा
लक्समाना पायगुन

व्हाये गिरनाना पाट
मयाथया भारंभार
दुध व्हाये व धांड्याम्हा
बैलपोया ना जागर

सन वनात गयात
वरिसले लागी वरिस
ग्यात त्या देवमानसे
पटपट व निंघीस

याद मुकली ठी मांगे
आशे आते नै भेटाऊ
काय थाट व्हता मन्हा
आते आरती ववाऊ

काशीकन्या
काशीकन्या लिव्हस काव्य संग्रह

मन्ही रचना मन्हा ध्यास मन्हा स्वासजरासं आम्हनाकडेबी

🌿मन्ही रचना मन्हा ध्यास मन्हा स्वास🌿
    🌵जरासं आम्हनाकडेबी🤨
जरासं आम्हन्हाकडेबी,
ध्यान द्या मायबापहो,
बठ्ठी आथीपोथीबी,
*गुताडी आम्हीन दिधीहो.१
किटूकमिटूक उरेल सूरेल,
मजूर पयाडी लयीग्यात,
कपासी घरम्हा सडत पडेल,
 आडनडले बेपारी धूई रहायनात.२
मध्यमवर्ग शेत मस्त मज्याम्हा,
आयीपीएल दखी रहायनात,
विरीधी पक्स अॕसिडीटीना आजारम्हा,
सरकारवाला आयोध्याले पयी गयात.३
आत्ते आसं करा मायबापहो,
मरानी नही व्हस आम्हनी हिंमत,
आम्हनी खेती तुम्ही कराहो,
आनी दी टाका तोंडनी किंमत४
 गयाम्हा माय,हातम्हा टाय,
ली ली आम्ही फिरसूत,
ताडगापने धरतस रामना पाय,
आवकायी,दुस्काई तरी टायसूत!५
 बयीना येथीत पोर्या🤨
मझिसु✍️🌷प्राचार्य मगन सुर्यवंशी

गावगाडा [ अहिराणी कविता ]

गावगाडा [ अहिराणी कविता ]

गावगाडा ना पाटील चालाये गावनां गाडा व माय गाडा व  गावकुसना बाहेर नही व्हये ना राडा  व माय राडा व माय राडा ॥
गांव कुसना बाहेर नही व्हये ना राडा व माय राडा व ॥धृ 

बाप दादाना काळमा आजा पंजाना वाडा व माय वाडा व सासु वऊ ना नव्हथां वाडामा माय राडा व माय राडा 
सासु वऊ ना नव्हथा वाडा मा माय राडा व माय राडा व॥ धृ 

पुजा सटी नी राही आया  बाया  येई वाडामा माय वाडामा । राहे लगीण ना गोंधळ  रातभर चाले खेडामा माय खेडमा ॥ खेडामा   माय खेडा मा माय खेडामा ॥

माय माहेर  सासरं    लेकी बाळीना भरेल राहे चुडा व माय चुडा व ।  माय चुडा व  गावगाडाण भांडण  गावमाचं मिटे पाटील ना राही धडा व माय धडा व ॥ धृ.

दारशे खाटलं जवाईले पाटलं राहे ना मना वाडामा माय वाडा मा । साला सालीसना लगीण मा नव्हथां जवाई ना राडा व माय राडा व 
साला सालीसना लगीण मा नव्हथां जवाई ना राडा व माय राडा व ॥ धृ. . . 

रुसणं फुगणं सोयरा धायरानं नव्हथं ना मना खेडा मा माय खेडामा । जवाई न दुःखण ह्याईन फूगण नव्हथं ना मना खेडामा माय खेडामा 


कवी : साहेबराव नंदन [ गावगाडाकार ] ताहाराबादकर नाशिक

शुक्रवार, ७ एप्रिल, २०२३

 🌷🌹खान्देश🌹🌷

           *********

      ....नानाभाऊ माळी

 

कोनी कन्न म्हनंस तुले

कन्नडनां घाट छावलें

कोनी कान्ह म्हनस तुले

कृष्णानं रंग रुपले.....🌺!


तून्हा भाऊभन नी गोट

घरमा कानबाईनां रोट

आंगे विंध्य सातपुडा

टाचं मारी पये घोडा..🌺!


 तथा बऱ्हाणपूरलें पयेनां

तून्हा झेंडा गाडी वूना

खुरव्हरी उना करी खुणा

धडक राहुल बारीलें वूनां.🌺!


दगड माटीन्ह्या सेंत खानी

कये सोनानं रे पानी

भुरंट खुरटम्हा तू दपेलं

पडीत खाट्यानी कहानी!...🌺!


किल्ला हुभा ताट भामेरं

मव्हरे लळीगं से थायनेरं

 व्हाये दूध तूपनां महापूर

खान्देश गायी म्हैसीस्ना घर.🌺!


केयी कपाशीन्ह्या खानी

किर्र जंगल मांगस पानी

आभीर गोतनां तू राजा

अहिर भाषानी कहानी...🌺!


राज करे शूर गवई राजा

खड्डाम्हा बठेल खान्देश

मोजा पायव्हरी कान्हदेश

तापी गिरणांना मन्हा देश..🌺!

        🌹*********🌹

      ....नानाभाऊ माळी

(मु.पो.ता.शिंदखेडा.जि.धुळे)

ह मु हडपसर, पुणे-४११०२८

  दिनांक-२८डिसेंबर२०२०

विश्व अहिराणी साहित्य संमेलन लें मनःपूर्वक शुभेच्छा🌷🌷🌹👏

 हायकू


जीव हाऊ खोपाम्हा


चिडी ना गत

जीव हाऊ खोपाम्हां

आज धोकाम्हां


पक्षीनं दुख

कोंडेल पिंजराम्हां

आज घरम्हां


एकल्पन ते

वाटे जसं जेलम्हां

उनं भोगम्हां


हुभा मातर

गयरी हिम्मतम्हां

धरी आशाम्हां


जातीन निघी

दिन कय सोसाम्हा 

ठेवा मनम्हां


लिखु हायकू

बठीसन खोलीम्हा

गुपचूपम्हा


✍️✍️✍️

विजय व्ही.निकम

शेतकऱ्याची आखजी

🌹सर्वांना अक्षयतृतियेच्या हार्दिक शुभेच्छा!🌹 आखजी म्हणजे अक्षयतृतिया शेतकऱ्यांचा मोठा सण. या दिवशी सासुरवाशिणी माहेरी येतात. चार दिवस मौजम...